Μνήμη και Κληρονομιά του Μιχάλη Χαραλαμπίδη

Γράφει ο Θεοφάνης Μαλκίδης

Η απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου προκαλεί έναν βαθύ κλονισμό στην ψυχή μας. Όταν αυτό το πρόσωπο είναι ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης, η αδυναμία να το αποδεχτούμε γίνεται ακόμα πιο έντονη. Ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης ήταν για πολλούς από εμάς, όχι μόνο φίλος, αλλά και ένας ανιδιοτελής πατριώτης, ένας σπουδαίος Έλληνας και ένας εξαιρετικός άνθρωπος.

Ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης γεννήθηκε στην Αλεξανδρούπολη το 1951, από γονείς πρόσφυγες που είχαν διαφύγει από τη Σάντα του Πόντου, μετά τη διεξαγωγή της Γενοκτονίας που υπέστη ο ελληνικός λαός από την Τουρκία, χάνοντας τη ζωή ενός εκατομμυρίου Ελλήνων. Αυτή η κληρονομιά τον έκανε να κατανοήσει τη σημασία της ελευθερίας, της αξιοπρέπειας και της ιστορίας της πατρίδας του.

Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας, ο Μιχάλης κατέφυγε στην Ιταλία, όπου έγινε μέλος του ΠΑΚ και ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης, άγοντας Πολιτικές και Οικονομικές Επιστήμες, ενώ αργότερα επέκτεινε την εκπαίδευσή του στην κοινωνιολογία. Στην επιστροφή του στην Ελλάδα, συμμετείχε ενεργά στη δημιουργία του ΠΑΣΟΚ, συντάσσοντας την ιδρυτική του διακήρυξη το 1974. Μετά από κάποια χρόνια, αποχώρησε λόγω διαφωνιών, επιλέγοντας να παραμείνει έγκυρος στο πολιτικό του όραμα.

Μια από τις πιο εμβληματικές παρεμβάσεις του ήταν η ομιλία του στο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ το 1996, όπου προέβλεψε την οικονομική κρίση στην Ελλάδα το 2010, τονίζοντας το τουρκικό πρόβλημα που θα απασχολούσε τον ελληνισμό. Υπήρξε ενεργό μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Διεθνούς Ένωσης για τα Δικαιώματα και την Απελευθέρωση των Λαών, καθώς επίσης ερευνητής στο Ίδρυμα Μεσογειακών Μελετών.

Η μεγαλύτερη του συμβολή ήταν αναμφισβήτητα η πρότασή του για την αναγνώριση της Γενοκτονίας των Ποντίων. Το 1994, το Κοινοβούλιο της Ελλάδας υιοθέτησε την πρότασή του για την 19η Μαΐου ως Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας, καταδεικνύοντας την αταλάντευτη του δέσμευση για την αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας.

Επιπλέον, η δραστηριότητά του περιλάμβανε την πολιτική υπεράσπιση των δικαιωμάτων της Κύπρου, το ζήτημα των αγνοουμένων, καθώς και την προάσπιση της εθνικής κυριαρχίας στην Θράκη και το Αιγαίο. Ανέδειξε την ελληνική κληρονομιά στην Κάτω Ιταλία και εργάστηκε για την ανάπτυξη του αγροτικού και του τουριστικού τομέα στην Ελλάδα. Το 1986, εισήγαγε το κουρδικό ζήτημα στον ΟΗΕ, δίνοντας φωνή σε καταπιεσμένα έθνη και κοινοποιώντας τα προβλήματα που τους αφορούσαν.

Ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης παρέμεινε ενεργός και αφοσιωμένος ως διανοούμενος μέχρι την τελευταία στιγμή, οργανώνοντας εκδηλώσεις και εκθέτοντας τα ζητήματα του ελληνισμού με γνώση, ευγένεια και δημιουργικότητα. Η πλούσια πολιτική του σκέψη και η αφοσίωσή του στην αλήθεια τον καθόρισαν ως μια εμβληματική προσωπικότητα στο χώρο της πολιτικής.

Στη βιβλιογραφία του, που έχει μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες, περιλαμβάνονται έργα όπως: «Το νέο ανατολικό ζήτημα. Το τουρκικό πρόβλημα. Η ανθρωπιστική Ελλάδα», «Μακεδονικότητα, ελληνικότητα, οικουμενικότητα», «Η πολιτική ως ανώτερη τέχνη», και πολλά άλλα που αναδεικνύουν τη βαθιά του κατανόηση περί της πολιτικής και της κοινωνικής δικαιοσύνης.

Όταν τον γνώρισα πριν από τριάντα τέσσερα χρόνια, η σχέση μας ήταν μοναδική. Με βοήθησε σε δύσκολες στιγμές, επιβεβαιώνοντας το αληθινό νόημα της φιλίας. Το ήθος του και οι ιδέες του θα με συνοδεύουν για πάντα, επηρεάζοντας τη ζωή μου και τον ελληνισμό. Υπήρξεμεγάλος οραματιστής, ανιδιοτελής και ακτιβιστής μέχρι το τέλος.

Αποτελεί μία μοναδική μορφή στον τομέα της πολιτικής, επιδραστικός συγγραφέας και σπουδαίος άνθρωπος, του οποίου η κληρονομιά θα ζει για πάντα, συνεχίζοντας να εμπνέει και να καθοδηγεί τις μελλοντικές γενιές.